Pse ushqimi ngjitet edhe në tiganin që nuk ngjit dhe si ta evitoni?!

A keni menduar ndonjëherë pse tiganët që nuk presupozohet të ngjisin ushqimin, megjithëse janë krijuar apostafat për këtë arsye, kjo nuk i ndihmon gjithmonë ushqimet tona të mos ngjiten në fund! Për këtë vjen në ndihmë shkenca: një studim i botuar në revistën Physics of Fluids zbulon arsyen pse, pavarësisht përdorimit tiganëve qeramike ose specifik për mos ngjitje, ‘katastrofa’ ndodh gjithmonë në kuzhinë. Dhe këtu vjen përgjigja e shkencës: është vaji, sepse tenton të rrëshqasë drejt skajeve të tiganit, duke krijuar zona të thata në qendër. Por pse po ndodh e gjithë kjo? Dhe çfarë mund të bëjmë për të shpëtuar veten në kuzhinë?

Kur ena nxehet nga poshtë, një gradient i temperaturës (një sasi fizike që tregon se në cilin drejtim dhe sa intensivisht ndryshon nxehtësia) vendoset në filmin vajor që është formuar: në lëngjet e zakonshme, të tilla si vaji i farës së lulediellit i përdorur në eksperiment, tensioni sipërfaqësor (i cili mban molekulat e vajit të bashkuara) zvogëlohet ndërsa temperatura rritet.

Kjo do të thotë që filmi i vajit ka tendencë të prishet në qendër të tiganit, ku sipërfaqja është më e nxehtë, dhe molekulat e vajit të lëvizin jashtë, duke krijuar kështu zona të thata brenda, ku ngjitet ushqimi.

Ky fenomen, ku ndryshimi i temperaturës shkakton transferimin në masë të një lëngu në një ndërfaqe (në këtë rast, tigan), quhet konvekcion termokapilar, ose efekti Marangoni.

Atëherë, si mund ta shmangim fillimin e kësaj serie ngjarjesh fatkeqe (fizike)? E thjeshtë: vaj të bollshëm dhe sigurohuni që të mbulojë të gjithë sipërfaqen e tiganit, ulni temperaturën në të cilën po gatuani, përdorni një tigan me një fund më të trashë … ose ndiqni këshillat e vjetra të gjyshes dhe përziejeni çdo dy minuta. (Focus)

E . S / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.