Punësimi informal, 61% – ILO: Shqipëria ka normën më të lartë në Europë

Punësimi në të zezë është një ndër shkeljet më flagrante dhe më të shpeshta të të drejtave të punonjësve. Pasojat e punësimit informal janë afat-gjatë, por edhe afat-shkurtër.

Përveç mungesës së kontributeve shoqërore dhe shëndetësore, që përkthehet në mungesë pensioni dhe trajtimi shëndetësor, punësimi informal përkthehet edhe në orë të tejzgjatura pune, largime abuzive nga puna dhe shkeljen e të gjitha të drejtave që parashikon kodi i punës. Shqipëria edhe sot, kur kanë kaluar thuajse 3 dekada në një ekonomi të lirë tregu vuan një fenomen të tillë masivisht.

Pavarësisht aksionit të qeverisë për të nxitur formalizimin e tregut të punës, një pjesë e madhe e të punësuarve është ende në të zezë. Sipas Bankës Botërore, punësimi informal në vendin tonë është në 41%.

Ndërkohë, të dhënat më të fundit të Organizatës Ndërkombëtare të Punës, “ILO”, që ka publikuar një raport me rastin e ditës botërore të punës, tregojnë se, Shqipëria ka normën më të lartë të punësimit informal në Europë, në plot 61% të totalit të punësimit, pra më shumë se gjysma, gjë që është realisht alarmante.  Pas Shqipërisë ndjek Armenia, me 52%.

Në sektorin jo-bujqësor norma përgjysmohet, në 33.1%, çka do të thotë se është pikërisht ky sektor, zemra e problemit. Kjo është norma e dytë më e lartë në Europë, pas Rusisë.

Te ata që punojnë për veten e tyre, shifra është realisht e frikshme, në 77.6%. Në pjesën dërrmuese, kjo kategori i referohet profesioneve të lira dhe zanateve. Mospagesa e kontributeve nga kjo kategori përkthehet në një plagë sociale në të ardhmen e afërt.

Duke përjashtuar sektorin bujqësor, kjo shifër zbret në 62%, por mbetet sërish mjaft e lartë. Sa i përket sektorëve, ai bujqësor është më problematiku, me mbi 96% informalitet, i ndjekur nga industria me 41% dhe shërbimet me 29.5%.

Raporti i ILO-s tregon gjithashtu se, Shqipëria është një ndër të paktat vende europiane ku femrat janë më të predispozuara për të punuar në të zezë sesa meshkujt, gjë që ilustrohet edhe nga harta, me ngjyrën jeshile.

Roel Korkuti/SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.