Rrezik përmbytjesh në brigjet e gjithë botës – Nëse uji i ‘humbur’ nga Groenlanda të derdhej mbi Britani, COP26 do të mbahej sot nën 15 metra thellësi!

Gjatë 40 viteve të fundit, rrjedhja e ujërave të shkrirë është rritur me 21%, sipas të dhënave të mbledhura me satelitë

3.5 trilion ton akull është shkrirë dhe derdhur në oqean, një vlerësim që vjen nga një studim i Universitetit të Leeds (Angli) i sapo publikuar në Nature Communications, i pari që përdori të dhënat satelitore nga misioni CryoSat-2 i Agjencisë në hapësirën europiane (ESA). Në dyzet vjet, sipas autorëve të hulumtimit, rrjedhja e ujërave të shkrirë të Groenlandës është rritur me 21% dhe nga një verë në tjetrën parregullsia e tij është rritur me 60%. Pasojë e ndryshimit të klimës që po rrit shpeshtësinë dhe intensitetin e dukurive ekstreme të shkrirjes.

Ai centimetri shtesë

Nga viti 2011 deri në vitin 2020, rritja e rrjedhjes së ujit të shkrirë nga Groenlanda e ngriti nivelin global të detit me një centimetër. Verat më të këqija për akullin që mbulon këtë tokë në veriun e largët të planetit tonë ishin ajo e vitit 2012 dhe ajo e vitit 2019, ato në të cilat shkrirja ishte dukshëm më e lartë se mesatarja e dekadës, e barabartë me 357 miliardë ton akull të tretur për vit. Në vitin 2012 ai arriti një kulm prej 527 miliardë tonësh. Për ekspertët, këto shifra janë të lidhura me ngjarjet ekstreme të motit si valët e të nxehtit, të cilat janë bërë gjithnjë e më të shpeshta.

Ky centimetër shtesë, tashmë sot, rrit rrezikun e përmbytjeve përgjatë brigjeve të të gjithë botës dhe të prishjes së ekosistemeve detare në Oqeanin Arktik: ai mund të ndryshojë qarkullimin oqeanik dhe atmosferik duke ndikuar në kushtet e motit të të gjithë planetit.

Studimi, i financuar nga ESA si pjesë e projektit të fizibilitetit të balancës së masës së sipërfaqes polare, përdori të dhënat e mbledhura nga misioni satelitor CryoSat-2 dhe është i pari që vëzhgoi fenomenin e rrjedhjes së ujërave të shkrirë të Groenlandës nga Hapësira.

Marrja e këtyre të dhënave, shpjegojnë autorët e hulumtimit, duhet të na lejojë të përmirësojmë modelet klimatike dhe të parashikojmë më mirë se çfarë do të ndodhë në të ardhmen. Natyrisht, mbetet një sipërmarrje veçanërisht e ndërlikuar: për momentin vlerësohet se shkrirja e shtresës së akullit të Groenlandës do të kontribuojë në ngritjen e nivelit global të detit me 3 deri në 23 centimetra deri në vitin 2100, që është një gamë shumë e gjerë pikërisht sepse ende duhen kuptuar më mirë proceset komplekse të shkrirjes së akullit.

Prandaj rëndësia e monitorimit të vazhdueshëm satelitor. “Që kur u lançua më shumë se 11 vjet më parë, CryoSat ka dhënë një informacion të madh mbi evolucionin e shpejtë të rajoneve tona polare”, komentoi Tommaso Parrinello, kreu i misionit CryoSat të ESA, duke përsëritur qendrueshmërinë e të dhënave të marra edhe për vendimmarrje, për shëndetin e planetit: “Duke parë më tej nga e ardhmja, misioni Cristal i Copernicus Sentinel Expansion do të sigurojë që akulli i prekshëm i Tokës të monitorohet për dekadat e ardhshme. Ndërkohë, është e domosdoshme që CryoSat të qëndrojë në orbitë për aq kohë sa të jetë e mundur për të ngushtuar hendekun përpara se këto misione të reja të Copernicus të bëhen operacionale. Wired

Edel Strazimiri / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.