Rubrika, Tatimet “Këshillojnë” – Të gjitha procedurat që duhet të ndiqni për deklarimin individual të të ardhurave. Detyrimet, shpenzimet që zbriten dhe afatet e deklarimit
Në rubrikën “Tatimet këshillojnë”, DPT publikon të dhënat për “Deklarimin individual i të ardhurave” mbi individët që i nënshtrohen detyrimit për të deklaruar apo e drejta për të deklaruar pa qenë i detyruar nga ligji, të ardhurat e tatueshme, shpenzimet që mund të zbriten, afatet dhe mënyrat e deklarimit, pagesa e detyrimit si edhe korrigjimi në rast se është plotësuar deklarata gabim!
Të gjithë individët rezidentë në Republikën e Shqipërisë, për të gjitha të ardhurat e krijuara gjatë periudhës tatimore (vit kalendarik), pavarësisht nga burimi i këtyre të ardhurave, i nënshtrohen detyrimit për tatimin mbi të ardhurat personale. Të gjithë individët jorezidentë, i nënshtrohen detyrimit për tatimin mbi të ardhurat personale në Shqipëri, për burimet e të ardhurave të realizuara në territorin e Republikës së Shqipërisë gjatë periudhës tatimore.
Individi rezident
Individi konsiderohet rezident në Republikën e Shqipërisë për qëllime tatimore, kur ka një banesë të përhershme, ka familjen, pra ka interesa jetësorë dhe ekonomikë në Shqipëri (vendi i interesave jetikë), pavarësisht se mund të punojë në periudha të ndryshme jashtë vendit apo mund të ketë nënshtetësi të huaj. Konsiderohet rezident shqiptar për qëllime tatimore, individi i cili qëndron në Shqipëri gjatë një viti tatimor, në vazhdim ose me ndërprerje, në total, më tepër se 183 ditë, pavarësisht nga shtetësia apo vendi ku ka interesat jetike. Në llogaritjen e kohës së qëndrimit në Shqipëri përfshihen ditët e prezencës fizike, pra jo vetëm ditët e punës, por edhe ditët e mbërritjes, largimit, pushimet. Funksionarit konsullor, diplomatik ose të ngjashëm, të caktuar me punë nga shteti në ambasada, konsullata apo në organizma ndërkombëtarë jashtë vendit, konsiderohen gjithashtu rezidentë tatimorë shqiptarë edhe pse jetojnë me vite jashtë Shqipërisë.
Individi jorezident
Konsiderohet individ jorezident në Republikën e Shqipërisë, personi i cili nuk plotëson njërin ose të dyja kriteret e sipërpërmendura (kriterin e vendbanimit dhe kriterin e kohës së qëndrimit).
Detyrimi për të deklaruar
Individi rezident shqiptar, që realizon të ardhura bruto vjetore me burim brenda dhe jashtë territorit të Republikës së Shqipërisë në shumën 2.000.000 lekë, mbi këtë shumë, ka detyrimin të plotësojë dhe dorëzojë deklaratën individuale vjetore të të ardhurave brenda datës 30 Prill të vitit që pason vitin e mbyllur kalendarik. Individi jorezident, që realizon të ardhura bruto vjetore me burim brenda territorit të Republikës së Shqipërisë në shumën 2.000.000 lekë, mbi këtë shumë, duhet të plotësojë dhe dorëzojë deklaratën individuale vjetore të të ardhurave brenda datës 30 Prill të vitit që pason vitin e mbyllur kalendarik. E drejta për të deklaruar pa qenë i detyruar nga ligji Individët rezidentë shqiptarë të cilët nuk janë subjekt i plotësimit dhe dorëzimit të deklaratës individuale vjetore, por që realizojnë të ardhura vjetore bruto jo më shumë se 1 050 000 lekë, mund të plotësojnë dhe dorëzojnë deklaratën individuale vjetore të të ardhurave nëse duan të përfitojnë nga zbritja e shpenzime të kryera gjatë vitit kalendarik fiskal.
Të ardhurat e tatueshme
Për qëllime të tatimit mbi të ardhurat personale, konsiderohen të ardhura të tatueshme, të ardhurat personale të mëposhtme:
Të ardhura bruto nga paga apo shpërblimet nga marrëdhëniet e punësimit për individët
- Të ardhurat bruto nga dividentët për pjesëmarrje në shoqëri tregtare apo nga veprimtaritë e biznesit;
- Të ardhurat bruto nga qiraja dhe fitimet kapitale nga shitja e pasurisë së paluajtshme, në pronësi të deklaruesit;
- Të ardhurat bruto nga interesa bankarë;
- Fitimi kapital neto, i krijuar nga investimet në tituj apo në pasuri të paluajtshme;
- Shuma bruto të fituara nga llotari apo lojëra të tjera të fatit;
- Të ardhurat bruto nga pasuria intelektuale, licencat, të drejtat ekskluzive dhe pasuri të tjera, që përbëhen vetëm nga të drejta dhe që nuk kanë formë fizike;
- Fitimi kapital nga dhurimi;
- Të ardhura bruto të realizuara jashtë territorit të Republikës së Shqipërisë;
- Të ardhura bruto të tjera
Shpenzimet që mund të zbriten
Për efekt të llogaritjes së të ardhurës së tatueshme të këtyre individëve që plotësojnë deklaratën vjetore të të ardhurave, janë shpenzime të zbritshme shpenzimet e mëposhtme:
- a) shuma e interesit bankar të kredisë së marrë për shkollim, për vete, për fëmijët dhe personat në kujdestari;
- b) shpenzimet për mjekim, për vete, për fëmijët dhe personat në kujdestari, për pjesën e pambuluar nga sigurimi i detyrueshëm shëndetësor.
Afati dhe mënyra e deklarimit
Deklarata vjetore e të ardhurave individuale, duhet të dorëzohet brenda datës 30 Prill të vitit që pason vitin e mbyllur kalendarik. Deklarimi bëhet në rrugë elektronike. Çdo individ rezident shqiptar, të cilit i lind detyrimi për të deklaruar, por që nuk është i regjistruar në e-Filing, duhet të regjistrohet duke ndjekur hapat si vijon:
- Hyn në faqen zyrtare të internetit të DPT-së në adresën:
www.tatime.gov.al
- Klikon në menunë e-Shërbime”, zgjedh në të djathtë nënmenunë
“Për Individët”
- Klikon në linkun “kliko këtu”, në paragrafin e dytë
- Në ekran do të shfaqet tabela e të dhënave për tu plotësuar për individin.
Individët jorezidentë, duhet të drejtohen në zyrën më të afërt tatimore për t’u regjistruar.
Pagesa e detyrimit për tatimin mbi të ardhura personale
Nëse nga plotësimi i deklaratës vjetore rezulton se individi duhet të paguajë tatim, bazuar në rubrikën “Totali për t’u paguar”, të deklaratës individuale vjetore të të ardhurave, individi dorëzon në bankë formularin “Urdhërpagesë e tatimit mbi të ardhurat individuale”, e cila gjenerohet nga sistemi informatik dhe bën pagesën e tatimit jo më vonë se data 30 prill e vitit pasardhës të vitit për të cilin bëhet deklarimi.
Korrigjimi i deklaratës së dorëzuar më parë
Individi deklarues mund të korrigjojë deklaratën fillestare të tij deri në dy herë, brenda 3 muajve nga data e dorëzimit të deklaratës së parë të plotësuar gabim, pa penalitete. Në rast të një korrigjimi tjetër, pas atij të dytë, brenda afatit tremujor nga dorëzimi i deklaratës fillestare ndaj individit tatimpagues deklarues zbatohen sanksionet ligjore. Individi e dorëzon deklaratën e korrigjuar nga llogaria e tij në e-filing në faqen zyrtare të tatimeve online www.tatime.gov.al.
Dokumentacioni justifikues i të ardhurave dhe shpenzimeve
Çdo e ardhur e realizuar dhe shpenzim i kryer, deklaruar në deklaratën individuale vjetore të të ardhurave, duhet të jetë i provuar me dokumentin ligjor përkatës justifikues. Individi deklarues në rast të një kërkese nga Administrata Tatimore, ka detyrimin të paraqesë, dokumentacionin përkatës justifikues.
Osman Dedja/SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.