Shkencëtarët konfirmojnë: Toka po ndiqet nga një “asteroid trojan”!
Një asteroid që u zbulua duke u ngjitur përgjatë orbitës së Tokës është 1.2 km i gjerë dhe mund të qëndrojë si autostop me planetin tonë për të paktën 4000 vjet të tjera, duke mos paraqitur asnjë rrezik, thanë shkencëtarët. Duke përdorur vëzhgimet nga teleskopët në Kili, Arizona dhe Ishujt Kanarie, studiuesit dhanë përshkrimin më gjithëpërfshirës të asteroidit, të quajtur 2020 XL5 dhe i zbuluar për herë të parë dy vjet më parë. Ata konfirmuan se është një nga vetëm dy prej atyre që quhen asteroidë trojanë që udhëtojnë si shoqërues me Tokën.
Asteroidët trojanë mund të jenë endacakë në sistemin diellor – siç duket të jetë rasti aktualisht – ose material i mbetur nga formimi i planetit të tyre. Ata futen në kurth nga mbërthimi gravitacional planetar dhe më pas rrotullohen rreth diellit në të njëjtën rrugë si ai planet. Ky duket të jetë i ashtuquajturi asteroid i tipit C – një nga llojet më të zakonshme në sistemin diellor, me ngjyrë të errët dhe përmbajnë shumë karbon së bashku me shkëmbinj dhe minerale. Vendndodhja e tij varion midis rreth 90 milion km dhe 270 milion km nga Toka.
Asteroidi zë një nga pesë të ashtuquajturat pika Lagranzh – pozicione në hapësirë ku objektet priren të qëndrojnë të vendosura. Këto pesë vendndodhje lejojnë orbita të qëndrueshme për shkak të forcave konkurruese gravitacionale të Tokës dhe diellit. Ky ndodhet në atë që quhet pika L4.
I vetmi asteroid tjetër trojan i parë rreth Tokës, i zbuluar 12 vjet më parë, gjithashtu në pikën L4, dhe i quajtur 2010 TK7, është më i vogël, me një diametër prej rreth 400 metra. Gjithashtu, mendohet se është kapur nga tërheqja e Tokës ndërsa ‘gjarpëronte’ nëpër sistemin diellor. 2020 XL5, i zbuluar për herë të parë në dhjetor 2020 duke përdorur një teleskop në Hawaii, mund të jetë kapur nga tërheqja gravitacionale e Tokës diku midis 500 dhe 1000 vjet më parë, tha Santana-Ros.
Asteroidë të shumtë trojanë popullojnë sistemin tonë diellor, me planetin më të madh Jupiter që dihet se ka pothuajse 10,000 prej tyre. NASA nisi një anije kozmike të quajtur Lucy tetorin e kaluar për t’i eksploruar ato. Asteroidë trojanë janë gjetur gjithashtu rreth Neptunit (28 prej tyre), Marsit (katër), Uranit (dy) dhe Venusit (një). Sidoqoftë mund të ketë më shumë asteroidë trojanë rreth Tokës në pritje të zbulimit. Dy pikat e Lagranzhit ku mund të ekzistojnë, L4 dhe L5, janë jashtëzakonisht të vështira për t’u vëzhguar nga Toka.
Edel Strazimiri / SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.