Sondazhi i IDM-së – “Gjyqësori, partitë dhe Parlamenti me nivelin më të ulët të besimit”
Sistemi gjyqësor, partitë politike dhe institucioni i Kuvendit të Shqipërisë shihen si më pak të besuarit për shqiptarët.
Një sondazh i publikuar së fundmi nga Insituti për Demokraci dhe Ndërmjetësim tregon se 74 deri në 72 për qind e qytetarëve nuk u besojnë institucioneve të larpërmendura. Ndërsa policia, sistemi arsimor, institucionet fetare dhe media gëzojnë besimin më të lartë të publikut.
Të dhënat e publikuara nga ky sondazh tregojnë se qytetarët janë kryesisht të kënaqur me shërbimet publike, por shprehin pakënaqësi për punësimin.
Sondazhi është kryer në periudhën 12 deri më 24 dhjetor të vitit të kaluar dhe në këtë studim janë anketuar 1647 qytetarë. Studimi thuhet se ka pasur si qëllim matjen e nivelit të besimit të publikut tek institucionet qeveritare. Një nivel të lartë besimi qytetarët kanë treguar edhe për organizatat dhe institucionet ndërkombëtare si Bashkimi Europian me 80 për qind dhe NATO me 79 për qind.
Florenc Drizari/RTV SCAN
Gjetjet kryesore të sondazhit
-Qytetarët vlerësojnë sistemin gjyqësor si institucionin më të korruptuar për vitin 2016,ndjekur nga Qeveria qendrore dhe Parlamenti .
-72% e qytetarëve të anketuar shohin gjyqësorin si më të prekshëm ndaj ndikimit politik, ndjekur nga Policia 46% dhe Media 45%.
-Në lidhje me Reformën në Drejtësi publiku është shprehur optimist për potencialin e saj, por mbetet i dyzuar mbi zbatimin korrekt të Reformës.
Edhe pse 71% e qytetarëve besojnë se nëse zbatohet siç duhet Reforma në Drejtësi do të ketë një ndikim pozitiv, vetëm 46% besojnë në zbatimin adekuat të saj.
Besimi në institucionet publike
-Institucionet fetare gëzojnë vlerësimin më të lartë të besimit tek institucionet publike kombëtare në kategorinë “Kam shumë besim”.
-22% e qytetarëve të anketuar shprehen se kanë shumë besim në institucionet fetare. Megjithatë, nëse merren së bashku këto kategori (“Kam shumë besim” ose “Kam besim”), qytetarët e anketuar besojnë më shumë policinë (61%), sistemin arsimor (59%), institucionet fetare (58%), median (58%) dhe Forcat e Armatosura (55%).
-44% e shqiptarëve të anketuar kanë besim tek qeveria qendrore, në krahasim me 49% që kanë besim tek qeverisja e tyre vendore
-Sistemi gjyqësor (74%) është institucioni më pak i besuar në Shqipëri, i ndjekur me një diferencë të përafërt nga partitë politike (72%). Parlamenti renditet si institucioni i tretë më pak i besuar, me 71% të publikut të anketuar që nuk kanë besim.
-Edhe pse 71% e qytetarëve të anketuar besojnë se Reforma në Drejtësi do të ketë ndikim pozitiv nëse zbatohet siç duhet, vetëm 46% e tyre besojnë se Reforma në Drejtësi do të zbatohet siç duhet në krahasim me 42% që nuk ndajnë të njëjtin mendim.
-35% e qytetarëve të anketuar mendojnë se informacioni i dhënë nga mediat nuk është i saktë dhe i vërtetë. 74% e qytetarëve të anketuar kanë televizionin si mediumin e tyre mediatik më të përdorur.
-Institucionet/organizatat ndërkombëtare si BE (80%), NATO (79%) dhe OKB (79%) vazhdojnë të renditen si institucionet më të besuara në Shqipëri, duke gëzuar besimin e rreth 4 në 5 shqiptarëve të anketuar. Këto institucione gëzojnë gjithashtu përqindjen më të madhe të qytetarëve që shprehin besim të madh (në një interval prej 34-36%)
Transparenca dhe llogaridhënia
-Pikëpamja se qeveria qendrore është transparente mbahet nga 39% e qytetarëve të anketuar në krahasim me 61% të atyre që nuk pajtohen me këtë pohim. Në nivelin e qeverisjes vendore, 43% e të anketuarve besojnë se bashkia e tyre është transparente.
-36% e qytetarëve të anketuar e perceptojnë qeverinë të jetë e përgjegjshme në veprimet e saj, përkundrejt 64% të të anketuarve që nuk janë dakord. Në nivelin e qeverisjes vendore, 33% e të anketuarve besojnë se bashkia e tyre është e përgjegjshme.
-36% e qytetarëve të anketuar e perceptojnë qeverinë të jetë e përgjegjshme në veprimet e saj, përkundrejt 64% të të anketuarve që nuk janë dakord. Në nivelin e qeverisjes vendore, 33% e të anketuarve besojnë se bashkia e tyre është e përgjegjshme.
-63% e qytetarëve të anketuar besojnë se Kontrolli i Lartë i Shtetit mban përgjegjës qeverisë.
Korrupsioni në institucionet publike
-Sistemi gjyqësor renditet nga ana e qytetarëve të anketuar (34%), si institucioni më i korruptuar për vitin 2016. Qeveria qendrore zë vendin e dytë (28%), e ndjekur nga Parlamenti (15%).
-Për vitin 2016, 26% e qytetarëve të anketuar deklaruan se u kanë paguar ryshfet zyrtarëve publikë në nivel qendror në krahasim me 29% e qytetarëve në njësitë e qeverisjes vendore. Të pyetur për arsyet, 58% e tyre
Angazhimi qytetar
-79% e qytetarëve të anketuar kanë perceptimin se nuk kanë mundësi të mjaftueshme për të marrë pjesë në proceset vendim-marrëse/konsultimet me institucionet në nivel qendror, në krahasim me 67% në nivel vendor.
-7% e qytetarëve të anketuar në nivel qendror dhe 19% në nivel vendor janë ftuar të marrin pjesë në procese konsultuese gjatë vitit 2016.
-Për vitin 2016, 22% e qytetarëve të anketuar kanë marrë pjesë në demonstratë/tubim ose kanë nënshkruar një peticion.
-77% e të anketuarve shprehen të gatshëm për t’u angazhuar në punë vullnetare për të mirën e komunitetit.
Kënaqshmëria lidhur me ofrimin e shërbimeve publike dhe TIK
-Qytetarët janë kryesisht të kënaqur me furnizimin me ujë të pijshëm (72%), shërbimet e policisë (66%) dhe shërbimet e pastrimit (të ofruara në nivel lokal) (61%).
-Në anën tjetër, më shumë se gjysma e qytetarëve nuk janë të kënaqur me shërbimet e punësimit (78%), me shërbimet gjyqësore (66%), si dhe me shërbimet e mirëqenies sociale (60%).
-Vetëm 28% e qytetarëve të anketuar besojnë se institucionet që ofrojnë shërbime publike i dëgjojnë dhe trajtojnë si duhet ankesat që vijnë nga qytetarët, në krahasim me 46% të cilët nuk kanë besim.
-42% e qytetarëve të anketuar janë në dijeni për ekzistencën e një faqe interneti në bashkitë e tyre përkatëse. Megjithatë, pjesa më e madhe e tyre ose 59% nuk e përdorin faqen e internetit dhe vetëm 34% e tyre janë të informuar në lidhje me shërbimet elektronike të ofruara nga bashkitë e tyre.
Gjinia dhe përfshirja sociale
-48% e qytetarëve të anketuar besojnë se ka barazi mes burrave dhe grave në shoqërinë shqiptare. Ky besim ndahet nga vetëm 37% e grave, në krahasim me 55% të burrave.
-59% e qytetarëve të anketuar mendojnë se burrat dhe gratë kanë akses të njëjtë në shërbimet publike. Ky besim ndahet nga vetëm 55% e grave, në krahasim me 63% e burrave.
-Sa i përket grave në vendimmarrjen vendore, vetëm 24% e qytetarëve të anketuar kanë dijeni se ka më shumë gra në këshillat e tyre përkatëse bashkiake, në krahasim me 57%, të cilët nuk janë në dijeni të përbërjes gjinore në këshillat e tyre bashkiake.
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.