Teknologjia dhe mësuesit mund të riformatojnë shkollat – Përdorimi i software-ve në mësimdhënie, domosdoshmëri

Në vitin 1953 kur psikologu, Burrhus Frederic Skinner vizitoi klasën e matematikës së vajzës së tij, arriti në përfundimin se, çdo nxënës mësonte të njëtën temë, në të njëjtën mënyrë, me të njëjtën shpejtësi. Disa ditë më vonë, ai ndërtoi “pajisjen e parë të mësimdhënies”, që i lejonte fëmijëve të zgjidhnin pyetjen në bazë të ritmit të tyre. Në mes të viteve 1960, pajisje të ngjashme shiteshin derë më derë nga shitësit e ndryshëm, por brenda pak vitesh ky entuziazëm u zbeh.

Që nga ajo kohë, teknologjia e arsimit ka pasur uljet dhe ngritjen e saj, edhe pse kompjuterat kanë revolucionarizuar çdo pjesë tjetër të jetës. Një arsye është konservatorizmi i mësuesve dhe i sindikatave të tyre. Ndërsa një tjetër arsye është se, potenciali i trurit për të thithur teknologjinë e edukimit (edtech) ka mbetur i paprovuar.

Sot, megjithatë, trashëgimtarët e psikologut të Harvardit, Skinner, po i detyrojnë skeptikët të mendohen edhe një herë. Me mbështetjen e teknologëve miliarderë, si Mark Zuckerberg dhe Bill Gates, shkollat në mbarë botën po përdorin programe të reja për të “personalizuar” të mësuarit.

Kjo mund të ndihmojë qindra miliona fëmijë në të gjithë botën, por vetëm nëse mbështetësit e “edtech” do t’i rezistojnë tundimit për të ringjallur idetë e dëmshme, rreth mënyrës sesi fëmijët mësojnë. Për të pasur sukses, “edtech” duhet të jetë në shërbim të mësimdhënies, jo në shërbime të tjera.

Stilolapsi drejt zhdukjes

Modeli konvencional i shkollimit është shfaqur në Prusinë e shekullit të 18. Alternativat e tjera, deri më tani, nuk kanë arritur të mësojnë sa më shumë fëmijë, në mënyrë më efikase. Klasat, grupet, kurrikulat e standardizuara dhe oraret fikse janë ende sot normat kryesore për shumicën e rreth 1.5 miliard fëmijëve në mbarë botën. Shumë njerëz, për arsye të ndryshme, nuk arrijnë potencialin e tyre.

Në vendet e varfëra, vetëm një e katërta e nxënësve të shkollave të mesme, fitojnë të paktën një njohuri bazë në matematikë, lexim dhe shkencë. Edhe në vendet më të pasura, që janë pjesë e OECD-së, rreth 30% e adoleshentëve nuk arrijnë të fitojnë aftësi, në të paktën një nga këto lëndë.

Kjo përqindje ka mbetur thuajse e pandryshuar përgjatë 15 viteve të fundit, ndërkohë që po gjatë kësaj periudhe janë shpenzuar miliarda në zhvillimin e IT në shkolla. Deri në vitin 2012, në vendet më të pasura ka pasur një kompjuter për çdo dy nxënës, me përjashtim të Australisë, që kishte më shumë kompjutera sesa nxënës.

Por keqpërdorimi, i dëmton pajisjet. Një studim portugez në vitin 2010 arriti në përfundimin se, shkollat me “broadband” të ngadaltë dhe me ndalimin e aksesit në faqe të tilla si youtube, kishin rezultate më të mira sesa shkollat me teknologji të lartë. Pra, rëndësi ka sesi përdoret “edtech”. Një mënyrë që mund të ndihmojë janë udhëzimet.

Që nga koha kur Filipi II i Maqedonisë punësoi Aristotelin për të përgatitur djalin e tij Aleksandrin e Madh, prindërit e pasur kanë paguar tutorë, jo mësues. Reformatorët nga São Paulo deri në Stockholm mendojnë se, “edtech” mund të evidentojë aftësitë individuale të nxënësve, pa “prekur” të gjithë nxënësit. Shkollat amerikane po e përqafojnë këtë model më lehtë. Një e treta e nxënësve në një shkollë janë angazhuar të aplikojnë “mësimin dixhital të personalizuar”.

Metodat e gupeve, si “Summit Public Schools”, software-i i të cilëve është ndërtuar falas nga inxhinierët e Facebook, po kopjohet me shpejtësi nga qindra shkolla të tjera. Në Indi, ku rreth gjysma e fëmijëve e braktisin shkollën fillore dhe janë të paaftë të lexojnë një tekst të thjeshtë, këto kurrikula po shpërndahen me shpejtësi.

Programet e përshtatshme, si “Mindspark“ mund të mësojnë mbi ato që një fëmijë di dhe të parashtrojnë pyetje në lidhje me këto aftësi. Një studim i kohëve të fundit ka zbuluar se, fëmijët indianë që përdorin programin “Mindspark“ pas shkollës, përfitonin shumë në lëndën e matematikës dhe lexonin studime mbi edukimin në vendet e varfëra.

Nga ana tjetër, “edtech” mund të ndihmojë duke i bërë shkollat më produktive. Në Kaliforni, shkollat po përdorin software të ndryshme për të riformatuar modelin konvencional të mësimdhënies. Në vend të teksteve shkollore, nxënësit kanë renditje të caktuar, që i përdorin për të pasur akses në mësime “online” dhe të marrin tekste të caktuara. Software-i vlerëson përparimin e fëmijëve, duke lehtësuar punën e mësuesve, pasi u jep njohuri mbi nxënësit e tyre.

Duke kursyer kohën e mësuesve, ata mund të punojnë me detyra të tjera, si nxitja e aftësive sociale të nxënësve. Një studim i vitit 2015, arriti në përfundimin se, fëmijët që i kanë adoptuar herët këto modele kanë arritur rezultate më të mira në teste, krahasuar me bashkëmoshatarët e tyre në shkolla të tjera.

Nuk duhet tepruar me eksperimentet

Inovacione të tilla janë të mirëpritura. Por, për  të bërë më të mirën me “edtech”, do të thotë që disa gjëra duhen bërë mirë dhe drejt. Së pari, “mësimi i personalizuar” duhet të ndjekë hap pas hapi mënyrën se si mësojnë fëmijët. Nuk duhet të jetë një justifikim për të ringjallur idetë pseudoshkencore, siç janë “mënyrat e të mësuarit”: teoria se çdo fëmijë ka një mënyrë të veçantë për të marrë informacion.

Ky absurditet ka çuar në skemat si “Gjimnastika e Trurit”, një program edukimi kinez, i mbështetur dikur nga qeveria britanike. Duhet të bëhet kujdes edhe me pretendimet se, teknologjia nënkupton që fëmijët nuk kanë nevojë të mësojnë nga një mësues, pasi ata mund të përdorin Google për çdo gjë që nuk dinë.

Madje disa shkojnë edhe më tej, duke argumentuar se faktet ndjekin rrugën e aftësive, si kreativiteti dhe mendimi kritik. E kundërta është e vërtetë. Një kujtesë e mbushur me njohuri nxjerr në pah talentin e tyre. Në vitin 2015, një studim i gjerë arriti në përfundimin se, 20 mënyrat më efektive të nxitjes së të mësuarit, kishin të bënin pothuajse me aftësitë e mësuesit.

Gjithashtu, duhet të merren masat për t’u siguruar se, “edtech” duhet të ngushtojë, jo të zgjerojë pabarazitë në edukim. Këtu ka arsye për optimizëm. Disa nja shkollat pionere të këtyre ndryshimeve janë ato private në Silicon Valley. Por, shumë të tjerë tërhiqen nga grupet shkollore, që mësojnë kryesisht nxënës të varfër.

Një model shumë i mirë është São Paulo, ku mësuesit e kanë mirëpritur “Geekie“, një kompani që adopton software në shkollat publike. Në vitin 1984, Skinner i quajti ata që e kundërshtonin teknologjinë, si turpin e arsimit. Dhe duke pasur parasysh atë që premton “edtech” sot, do të ishte mëkat që mendjet e nxënësve të mbylleshin vetëm brenda klasës.

Lidion Kulla/SCAN Magazine

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.