Zgjedhje e lirë apo e imponuar? “Efekti mashtrim” na bën të shpenzojmë pa e kuptuar
Ekziston një teknikë të caktuar marketingu që quhet “efekti mashtrim”.
Çmimi është elementi më delikat i përzierjes së marketingut dhe bëhet një punë e madhe për të vendosur çmime në mënyrë që të na shtyjnë të shpenzojmë më shumë. Ka strategji të posaçme në vendosjen e çmimeve për të na bërë të kalojmë zgjedhjen tonë nga një produkt më i lirë në atë më të shtrenjtë.Kur konsumatorët ballafaqohen me shumë alternativa, ata shpesh përjetojnë mbingarkesë zgjedhjesh, të quajtur ndryshe “paradoksi i zgjedhjes”. Eksperimentet e shumta të sjelljes kanë treguar vazhdimisht se kompleksiteti më i madh i opsioneve rrit ankthin dhe pengon vendimmarrjen.
Në një përpjekje për të ulur këtë shqetësim, konsumatorët kanë tendencën të thjeshtojnë procesin duke zgjedhur vetëm disa kritere ( p.sh. çmimi dhe sasia ) për të përcaktuar atë më të mirin.Duke manipuluar këto atribute kryesore të zgjedhjes, një specialist i “efektit mashtrim” na drejton tek produkti që dëshiron duke na krijuar idenë se zgjedhja që po bëjmë është racionale.Rreth një dekadë më parë ekonomisti i sjelljes Dan Ariely, foli për magjepsjen e tij rreth teknikave të çmimeve të The Economist dhe testimet e bëra me 100 studentët e tij. Në një skenar studentët kishin një zgjedhje të një abonimi vetëm online ose një abonim vetëm në print për dyfishin e çmimit; 68% zgjodhën abonimin online.
Atyre ju dha një opsion i tretë, një abonim në internet dhe print për të njëjtin çmim si opsioni i printimit. Vetëm 16 % zgjodhën opsionin më të lirë, ndërsa 84 % zgjodhën opsionin e kombinuar “më mirë”. Në këtë skenar opsioni i printimit ishte mashtrim ndërsa ai i kombinuar ishte i qëllimshëm. The Economist i intriguar nga gjetja e Ariely botoi një artikull ” Rëndësia e alternativave të parëndësishme”.
Pra, përpara se të blejmë duhet të kuptojmë a kemi bërë vërtet zgjedhjen e duhur, apo kemi shpenzuar më shumë nga ç’na nevojitet ?
J.V/SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.