Cili është kombi që synon të jetë një superfuqi e hidrogjenit në të ardhmen?!

Lüderitz, një qytet port në Namibinë jugore, ku shkretëtira e ashpër takohet me oqeanin e zbehtë ka përfituar më parë nga diamantet dhe lulëzimi i peshkimit, por tani lufton me normat e larta të papunësisë dhe vjetërsinë e infrastrukturës. Një projekt i propozuar i hidrogjenit të gjelbër do të jetë “revolucioni i tretë i Lüderitz”, thotë Balhoa, një anëtar i këshillit të qytetit. Ai shpreson se projekti do të trajnojë dhe punësojë njerëz vendas, ose “Buchters” siç e quajnë veten me dashuri – duke ulur normën e papunësisë prej 55% të qytetit.

Projekti do të bazohet pranë qytetit në Parkun Kombëtar Tsau //Khaeb dhe përfundimisht do të prodhojë rreth 300,000 ton hidrogjen të gjelbër në vit. Me fjalë të thjeshta, energjia e rinovueshme nga dielli dhe era do të përdoret për të ndarë molekulat e hidrogjenit nga uji i shkripëzuar. Ato molekula hidrogjeni në formën e tyre të pastër ose në derivatin e amoniakut të gjelbër mund të përbëjnë një shumëllojshmëri produktesh, duke përfshirë lëndë djegëse të qëndrueshme. Ofertuesi i preferuar, Hyphen Hydrogen Energy, do të nisë prodhimin në vitin 2026 dhe do të ketë të drejtat për projektin për 40 vjet, pasi të përfundojnë proceset e nevojshme të fizibilitetit.

Firma thotë se katër vitet e ndërtimit ka të ngjarë të krijojnë 15,000 vende pune direkte dhe 3,000 të tjera gjatë operacioneve të plota – dhe se 90% e tyre do të plotësohen nga vendasit. James Mnyupe është këshilltari ekonomik presidencial i qeverisë Namibiane dhe komisioneri i hidrogjenit. Ai shpjegon se vendndodhja e Lüderitz-it është ideale, për shkak të burimeve të gjera diellore dhe të erës dhe afërsisë me oqeanin, si burim uji dhe si port.

Mnyupe thotë se kjo është e gjitha pjesë e një plani për ndryshim në Namibi nga presidenti Hage Geingob. Kjo është pjesë e një zhvillimi shumë më të madh të nxitur nga hidrogjeni i gjelbër për të cilin qeveria shpreson të gjejë fonde, duke u zgjeruar në bujqësi, logjistikë dhe energji. Mnyupe flet për trenat dhe tubacionet e gjelbër të hidrogjenit për të tregtuar me vendet fqinje. Ka shpresa për të krijuar energji elektrike të rinovueshme, si për eksport ashtu edhe si një alternativë ndaj energjisë së qymyrit të importuar nga Afrika e Jugut. Ndikimi pritet të jetë ndërkombëtar, me marrëveshje të nënshkruara tashmë me Gjermaninë, Belgjikën dhe Roterdamin në Holandë.

Kjo vjen me disa marrëveshje financimi, por Namibia po shikon më shumë opsione, të tilla si bonot e gjelbra ose të qëndrueshme, drejt rreth 9.4 miliardë dollarëve (7.1 miliardë £) të nevojshme për projektin fillestar. Për të vënë në perspektivë madhësinë e investimit – i gjithë PBB-ja e Namibisë në vitin 2020 ishte vetëm 10.7 miliardë dollarë. Balhoa pret që fluksi i planifikuar i njerëzve dhe biznesit do të forcojë infrastrukturën në Lüderitz, si rrugët dhe spitalet, dhe se projekti do të tërheqë më shumë investime nga qeveria qendrore në zonë.

Por optimizmi vjen me shqetësime që përputhen. Balhoa thotë se projektet e mëparshme të mëdha nuk kanë investuar përsëri në komunitet siç shpresohej. Ka shqetësime se qyteti i vogël nuk do të jetë në gjendje të përmbushë kërkesat e rritura të infrastrukturës – me strehimin e aksesueshëm që tashmë është një sfidë e madhe. Një sfidë tjetër është sasia e ujit që nevojitet për të prodhuar hidrogjen. Bërja e kësaj përmes shkripëzimit, siç planifikon Namibia, mund të jetë e shtrenjtë – siç janë proceset e elektrolizës që përdoren më vonë në procesin e prodhimit të hidrogjenit.

Chege thotë se shqetësimet për qëndrueshmërinë e projektit dhe krijimin e llojit të infrastrukturës së nevojshme janë të vlefshme, por ai është shpresëdhënës duke pasur parasysh avantazhet krahasuese të Namibisë. Ndërsa disa vende në Afrikë, si Afrika e Jugut, Kenia dhe Nigeria po zhvillojnë plane të gjelbër të hidrogjenit, Namibia është më e avancuara. Ndërsa ka shumë për të bërë, Namibia po ecën përpara – aq shumë sa qeveria mund të shpallë një thirrje për propozime për një projekt të dytë të hidrogjenit të gjelbër që në janar 2022. BBC

Edel Strazimiri / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.