“Makinat autonome” – Sa të sigurta janë ato?

Uber ka pezulluar të gjitha testet e makinave vetëlëvizëse pas një aksidenti fatal në Arizona javën e kaluar. Ky nuk ishte fataliteti i parë i lidhur me një makinë pa shofer, por ishte hera e parë që një këmbësor vritet.

Ende ka shumë pyetje për atë që ka ndodhur saktësisht, por pamjet e lëshuara kohët e fundit tregojnë se si Volvo XC90 po udhëtonte në mënyrë autonome në rreth 64km në orë dhe nuk arriti të ngadalësonte dukë goditur kështu një grua që po ecte në rrugë.

Një video e regjistruar nga brenda makinës tregon se si “shoferi i sigurisë”, një person roli i të cilit është të ndërhyjë dhe të marrë kontrollin e makinës nëse është e nevojshme, nuk po vështronte rrugën në kohën e përplasjes.

Aksidenti ka ringjallur debatin për ritmin me të cilin vendosen automjetet autonome dhe, në thelb, se cili nivel rreziku është i pranueshëm.

Një nga motivet që qëndron prapa teknologjisë është që ta bëjë makinën më të sigurt, pasi 90 për qind e aksidenteve janë shkaktuar nga gabimi njerëzor.

Por problemet që lidhen me automatizimin e pjesshëm, të tilla si procesi i dorëzimit të kontrollit ndaj njeriut, po bëhen një sfidë e tillë e rëndësishme që shumë kompani të makinave preferojnë të presin për aftësi autonome që do ta lënë shoferin tërësisht jashtë procesit të drejtimit.

Incidenti i ndodhur nuk është as i pari dhe asi i vetmi dhe kjo vjen si pasojë se kontrolli i kushteve të automjetit është provuar të jetë më problematike se vetë teknologjia.

Makinat vetëlëvizëse kërkojnë një infrastrukturë të shkëlqyer, e cila është e rrallë dhe çdo nivel i autonomisë aktualisht kërkon kushte perfekte. Edhe çështje të tilla si mungesa e shenjave rrugore, punimet në rrugë apo moti i pavaforshëm janë një sfidë.

Por incidenti i fundit ngriti gjithashtu edhe një pyetje shumë të rëndësishme përsa i përket përgjegjësisë ligjore. Në raste të tilla kush fajësohet? Pronari i automjetit, prodhuesi i saj, programuesi i softuerit apo të gjithë këta sëbashku?

Me këmbësorë, çiklistë, makina të tjera dhe mjete të mëdha që shtyhen për hapësirën rrugore, si të programoni një makinë për të zgjedhur rezultatin më pak të keq kur një përplasje është e pashmangshme?

Prodhuesit e makinave nga Audi në Volvo po zhvillojnë makina autonome dhe industria pritet të ngjitet në një treg global prej 42 miliardë dollarësh deri në vitin 2025, sipas Boston Consulting Group. A është perspektiva e këtij bujari shumë miliardë euro që po shkakton që shumë të nxitojnë përpara kohe drejt ngarjes së makinave autonome?

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.