Si Polonia ‘humbi’ shansin e saj për të marrë miliarda të rikuperimit të BE-së

Komisioneri i Drejtësisë i BE-së mori trajtim “brutal” muajin e kaluar në Varshavë, tha një anëtar i delegacionit të tij, gjatë bisedimeve që synonin të zbusnin një mosmarrëveshje mbi pavarësinë e gjyqësorit të Polonisë që po bllokon miliarda euro ndihmë ekonomike.

Në një paraqitje mediatike të organizuar me kujdes, Ministri polak i Drejtësisë Zbigniew Ziobro i prezantoi Didier Reynders fotografitë e një Varshavë të rrënuar në Luftën e Dytë Botërore, duke sugjeruar se Evropa ka një histori të gjatë të trajtimit të padrejtë të Polonisë.

Qëndrimi luftarak i Polonisë në takim shkatërroi shpresat për një marrëveshje që mund të ndihmojë në zhbllokimin e 36 miliardë eurove në stimulimin e rimëkëmbjes pas pandemisë në Varshavë, thanë burimet për Reuters.

“Pas vizitës, ekipi ishte pak i rënduar. Është një situatë e vështirë,” tha anëtari i delegacionit për Reuters. “Është pak dëshpëruese”.

Një burim i afërt me Ziobro tha se Reynders ishte “dukshëm i tronditur” nga pozicioni i Varshavës.

“Pozicionet nuk janë afruar,” tha personi, duke shtuar se çdo shpresë në Bruksel se Polonia do të linte vendin në takim doli e gabuar.

Blloku akuzon partinë në pushtet të Polonisë Ligj dhe Drejtësi (PiS) për ndërhyrje politike në sistemin gjyqësor në kundërshtim me ligjin e BE-së dhe thotë se duhet të heqë një sistem disiplinor për gjyqtarët që Gjykata Evropiane e Drejtësisë (ECJ) e ka rrëzuar tashmë.

Varshava thotë se lëkundjet e saj të gjyqësorit janë të nevojshme për të rritur efikasitetin dhe për ta hequr atë nga mbetjet e epokës komuniste.

Kjo grindje është pjesë e një përplasjeje shumë më të gjerë mbi standardet demokratike që përfshin gjithashtu të drejtat e grave dhe liritë e medias.

Pavarësisht këtyre mosmarrëveshjeve, PiS ruan mbështetje solide në Poloni, ku ka rritur shpenzimet për mirëqenien që nga ardhja në pushtet në 2015. Retorika e tij nacionaliste, euroskeptike shkon mirë me polakët punëtorë dhe të klasës së mesme të ulët jashtë qyteteve të mëdha.

Mbetet e paqartë se kur dhe si Varshava mund të ndryshojë Dhomën e saj Disiplinore në Gjykatën e Lartë të Polonisë në një mënyrë që do të kënaqte Komisionin Evropian ekzekutiv në Bruksel dhe do të lejonte disbursimin e fondeve të rimëkëmbjes COVID.

PARAJA

“Argumenti më i fortë që BE ka (në mosmarrëveshje) është grumbulli masiv i parave (presidentja e Komisionit Ursula) von der Leyen është ulur dhe nuk do të lëshojë derisa kjo të lëvizë,” tha anëtari i delegacionit.

E pyetur për koment mbi situatën, zyra e informacionit e qeverisë polake nuk trajtoi çështjen e dhomës disiplinore, por tha se bisedimet e Varshavës me Komisionin po afronin një kompromis që do të lejonte disbursimin e parave.

Reynders tha pas vizitës së tij në Varshavë se ai nuk kishte marrë asnjë përgjigje për pyetjet e tij se si Polonia planifikoi të pajtohej me vendimin e GJED-së kundër dhomës disiplinore. Komisioni tha se bisedimet me Varshavën po vazhdonin.

Që nga vizita e Reynders, dy ngjarje të tjera kanë gërryer më tej perspektivat për një zgjidhje të shpejtë të bllokimit.

Së pari, Gjermania, vendi më i fuqishëm i Evropës, ka një koalicion të ri qeverisës që ka sinjalizuar një linjë më të ashpër mbi kthimin demokratik në BE sesa ish-kancelarja e qendrës së djathtë Angela Merkel.

Testi i parë i kësaj linje të re do të vijë kur pasardhësi socialdemokrat i Merkelit, Olaf Scholz, të vizitojë Varshavën.

Së dyti, një opinion ligjor i lëshuar nga një avokat i përgjithshëm në GJED-në ka penguar përpjekjet e Polonisë dhe Hungarisë për të bllokuar një mjet të ri që synon shkurtimin e parave të gatshme për shtetet që shkelin rregullat demokratike të BE-së.

Si dhe fondet e rimëkëmbjes së COVID, Polonia rrezikon gjithashtu të humbasë paratë e destinuara për të sipas buxhetit të përbashkët të BE-së 2021-2027 prej 1.1 trilion euro.

Për momentin, një anëtar i lartë i ekzekutivit të BE-së tha javën e kaluar se Polonia nuk do të merrte grantet dhe kreditë e lira që tani po kalojnë në shumicën e vendeve të tjera të BE-së për t’i ndihmuar ata të rikuperohen nga pandemia, nëse nuk ndryshonte rrugën.

“Nuk ka gjasa që ne të mund ta finalizojmë këtë punë (për miratimin e planit kombëtar të rimëkëmbjes së Polonisë dhe disbursimin e fondeve) këtë vit,” tha nënpresidenti i Komisionit të BE Valdis Dombrovskis.

SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.