Harrojeni Bitcoin! – Keni dëgjuar për monedhën e FMN-së?
Kreu i Fondit Monetar Ndërkombëtar ka folur për të ardhmen e parave dhe mendon se ka një shans të mirë që do të vijë nga vëzhguesi i sistemit monetar botëror.
Christine Lagarde, drejtuese e menaxhimit të FMN-së mbajti të drejtat speciale të tërheqjes së SDR-së si një të ardhme të mundshme digjitale në një forum të Bankës së Anglisë javën e kaluar.
Dhe ajo që Lagarde tha ishte një pikëpyetje nëse SDR mund të zëvendësojë monedhat ekzistuese ndërkombëtarë.
“Nuk është një hipotetike e largët”, tha ajo dhe FMN duhet të jetë gati.
Krijuar në vitet 1960, SDR-të janë një lloj monedhe artificiale, vlera e të cilave është në varësi të monedhave të tjera.
Dollarët janë pjesë e saj, por po kështu janë edhe euro, sterlina, renminbi dhe jeni. Një SDR është si një fond i përbashkët i monedhave për bankat qendrore.
Për dekada me radhë kë qenë një pasqyrim në sistemin financiar botëror por FMN këto vitet e fundit ka menduar ti japë SDR-ve një rol më të gjerë ndërkombëtar.
Pra a do të mund SDR të zëvendësojë dollarin si para botërore? Kjo ide ka patur një mbështetje të madhe nga të gjithë ata që duan të ulin statusin e dollarit, sidomos në Kinë.
Guvernatori i Bankës Popullore të Kinës, Zhou Xiaochuan bëri thirrje në vitin 2009 për një përdorim më të gjerë të parave të FMN-së për të “zëvendësuar” gradualisht monedhat ekzistuese me rezervat me SDR.
Arsyet janë të provuara mirë dhe jo digjitale. Kina dhe tregjet e tjera në zhvillim do të donin të diversifikonin rrezikun e tyre nga dollari.
Ata gjithashtu shqetësohen për problemin e pandarë të përdorimit të parave kombëtare për rezerva globale.
Kur SHBA përballet me një konflikt midis nevojave vendore dhe ndërkombëtare, ka të ngjarë që t’i favorizojë votuesit e saj mbi ekonominë botërore.
Pra çfarë do të shtonte SDR digjitale? SDR ose monedhat e FMN do të lejonin një grup shumë të gjerë për përdorimin e saj. Duke zëvendësuar dollarin në tregtinë ndërkombëtare dhe duke zvogëluar dy rreziqe të mëdha të monedhave që mund të destabilizojnë vendet .
Në vend që të përfaqësojë një shportë monedhash, SDR digjitale do të ishte një monedhë ë llojit të saj, edhe pse e përdorur vetëm për transaksione ndërkombëtare.
Një alternativë më e kufizuar do të përpiqej të shpejtonte rritjen globale.
Në këto momente shtetet janë të lidhura ngushtë me dollarin si një formë sigurimi kundër krizës së bilancit të pagesave duke e zvogëluar rritjen dhe duke e shtrembëruar ekonominë botërore.
Nëse FMN-ja ishte e autorizuar të vepronte më shumë si një bankë qendrore globale, duke ngritur SDR-të e reja në bllokadën e vet në një krizë, kjo do të zvogëlonte nevojën që vendet të mbajnë rezerva.
José Antonio Ocampo, një anëtar i bordit të bankës qendrore në Kolumbi, gjithashtu në grupin e ekspertëve të FMN-së duke marrë parasysh të ardhmen e SDR, mendon se lëshimi vjetor i kësaj monedhe mund të jetë me vlerë 200 deri në 300 miliardë dollarë në vit.
“Vendet nuk do të duhet të grumbullojnë rezerva, të cilat gjenerojnë një efekt të përgjithshëm kontraktues në ekonominë globale”, thotë ai.
Opozita e vërtetë ndaj monedhës së FMN-së ka të ngjarë të vijë jo nga tifozët e arit por nga mbrojtësit e dollarit në sistemin global.
Sterlinat dikur mbanin rolin e monedhës rezervë globale dhe u deshën disa dekada refuzim derisa në fund u braktis në favor të dollarit, duke reduktuar kërkesën për paund.
Përfitimi i të pasurit të monedhës rezervë është i dukshëm dhe shumë i lakmuar. Amerikanët mund të ofrojnë për të blerë gjëra reale nga pjesa tjetër e botës me paratë që Rezerva Federale krijon nga asgjëja dhe vendet e tjera nuk kanë zgjidhje tjetër, veçse ta pranojnë.
SHBA kanë norma më të ulëta të interesit sesa do të kishin dhe do të mund të mbanin një defiçit të përhershëm të llogarisë korrente pa u ndëshkuar, vetëm për sa kohë që mbetet monedha rezervë.
Megjithatë, ka një dobësi për të pasur monedhën rezervë. Blerja e dollarëve nga pjesa tjetër e botës e bën më të vështirë për Shtetet e Bashkuara të zhvlerësojnë mbështetjen e ekonomisë së saj.
Kur kriza bankare arriti në 2008, investitorët u futën në monedhën rezervë dhe dollari u rrit me 21% kundrejt partnerëve të saj tregtarë para se paniku të ulej në mars të 2009.
Ka shumë pak shanse që politikanët e SHBA të duan të heqin dorë nga ajo që një ministër francez i financave e quajti dikur “privilegjin e tepruar” të dollarit.
Por siç vuri në dukje, FMN do të ketë nevojë për një “situatë gjeopolitike që do të ishte e favorshme” për ndryshimet që ajo po spekulon të ndodhin.
Kina dëshiron dhe ka inkurajuar nxjerrjen e bonove të emetuara nga SDR për të krijuar një alternativë të vërtetë ndaj tregjeve të thella dhe likuide të SHBA.
Sipas Thomson Reuters, Kina ka pasur pak sukses deri tani, me vetëm dy obligacione të SDR.
V.Hydi/SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.