Plani i Fauci-t: Zhvillimi i vaksinave kundër 20 familjeve më të rrezikshme të viruseve të reja me potencial pandemik

Në situatën shëndetësore në të cilën ndodhemi, është e vështirë të mendosh për viruset e së ardhmes. Megjithatë, tani është koha për t’i “marrë ato seriozisht”: u shpreh virologu Anthony Fauci, Drejtor i Institutit Kombëtar Amerikan të Alergjisë dhe Sëmundjeve Infektive, i cili ka promovuar një plan për të zhvilluar prototipe të vaksinave kundër 20 familjeve të ndryshme të viruseve me potencial pandemik.

Projekti do të kushtonte disa miliardë dollarë në vit, do të duheshin pesë vjet për të dhënë rezultatet e para konkrete shkencore, por – në rast se një virus tjetër vdekjeprurës vendos të hedhë specie (i ashtuquajturi derdhje) – do të lejonte që dëmet të përmbaheshin më shpejt dhe për të shpëtuar jetë.

Rruga drejt një vaksine SARS-CoV-2 është lehtësuar nga takimet tona të mëparshme me koronaviruset SARS dhe MERS. Nga këto shpërthime të së kaluarës ne kemi mësuar se koronaviruset përdorin proteinën e pikut për të infektuar qelizat pritëse dhe se goditja ndryshon formë me shpejtësi dhe duhet të “mbahet në vend” në mënyrë që të synohet nga një vaksinë. Kur emergjenca covid u shfaq në shkallën e saj të plotë, kjo pasuri e njohurive na lejoi të arrijmë në vaksinat e para anti-covid në më pak se një vit.

Sidoqoftë, nëse virusi Lassa (i cili shkakton ethe hemorragjike dhe është endemik në Afrikën Perëndimore), ose një lloj i ri i Ebola, ose virusi Nipah (i përhapur nga lakuriqët e frutave) do të kishin shkaktuar pandeminë, rruga drejt vaksinave nuk do të kishte ka qenë po aq e lehtë. Dhe lista e vaksinave që nuk mbërritën kurrë mund të vazhdonte: gripi H1N1 në 2009, infeksion i virusit Chikungunya në 2012, MERS në 2013, Ebola në 2014, Zika në 2016. Secila prej këtyre kërcënimeve mbaroi para se të ishim në gjendje të imunizojmë botën. Hulumtimet nuk janë kursyer, por ne kemi arritur vetëm në një vaksinë të pjesshme: një përgatitje anti-Ebola ka bërë të mundur kontrollin e epidemisë, por është efektive vetëm kundër disa llojeve.

Kjo, sipas Fauci, është koha e përkryer për të zbuluar strukturën molekulare të viruseve potencialisht më të rrezikshme, për të kuptuar se ku t’i godasim ato me antitrupa dhe për të bindur trupin e njeriut për të prodhuar ato antitrupa. Ne mund të shfrytëzojmë nxitjen kërkimore të nxitur nga CoViD-19 së bashku me përparimet shkencore të dekadës së fundit: falë mjeteve më të sakta për të vëzhguar strukturën molekulare të viruseve, për të izoluar antitrupat dhe për të kuptuar se ku lidhen, ne jemi në gjendje të prodhojmë vaksina më efektive.

Instituti që drejton Fauci tashmë ka krijuar një identitet të secilës prej 20 familjeve më të rrezikshme të viruseve, me thembrat e tyre të Akilit dhe informacionin shkencor që kemi në dispozicion (nuk kemi një listë të plotë të viruseve të rrezikshëm …). Në disa, të tilla si Zika dhe Chikungunya, kërkimi për vaksina është tashmë përpara; për të tjerët si – Lassa dhe Nipah – ne jemi akoma shumë larg. (Focus)

Edel Strazimiri / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.