Dyshime për anijen hapësinore kineze: Pastron apo spiunon?!

Më 22 janar 2022, një satelit kinez nxori një satelit navigimi të papërdorur që mund të ishte bërë i rrezikshëm për objekte të tjera aktive në orbitën e Tokës. CompassG2 ishte bashkangjitur në rimorkiatorin satelitor SJ-21. Detajet e transaksionit nuk erdhën nga një agjenci zyrtare kineze, por nga një raport i ExoAnalytic Solutions, një kompani tregtare e monitorimit të hapësirës që ia prezantoi atë Qendrës për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare (CSIS) dhe Fondacionit Secure World (SWF).

ExoAnalytic Solutions zotëron dhe operon mbi 30 observatorë dhe mbi 300 teleskopë në mbarë botën. Kompania pretendon të monitorojë të gjithë brezin e satelitëve gjeostacionarë dhe gjithashtu të ashtuquajturën orbita të varrezave, rreth 300 km mbi orbitën gjeostacionare. Në Hapësirë ​​ka një mal me mbeturina lundruese: mbi 6000 fragmente më shumë se një centimetër të mëdha dhe dhjetëra miliona mbetje të vogla satelitësh dhe pajisje të ndryshme me dimensione më të vogla.

Orbita në 36,000 kilometra mbi nivelin e detit, ku satelitët gjeosinkron janë të pozicionuar me Tokën është me të vërtetë shumë e mbushur me njerëz, kështu që lëvizja e një sateliti të papërdorur është e dobishme për operatorët satelitorë.

Në ditët që çuan deri në 22 janar, SJ-21 kreu lëvizje të ndryshme në afrimin e satelitit “të vdekur” CompassG2 derisa ai u kyç në të. Lidhja aktuale nuk u vëzhgua drejtpërdrejt nga ExoAnalytics – gjithçka ndodhi kur teleskopët nuk ishin në gjendje të kapnin satelitin. ExoAnalytics regjistroi SJ-21 kur tashmë kishte lëvizur satelitin jofunksional jashtë orbitës gjeosinkrone.

SJ-21 u lëshua në 24 tetor dhe me atë rast Agjencia Kineze e Hapësirës kishte deklaruar: “Do të përdoret kryesisht për të testuar dhe verifikuar teknologjitë e reduktimit të mbeturinave hapësinore”. Prandaj do të dukej një punë e respektit absolut, por disa nuk janë të bindur.

Kjo nuk është hera e parë që SJ-21 hyn në kronikat astronautike. Në nëntor, në fakt, kishte tërhequr vëmendjen kur Skuadron e 18-të e Kontrollit Hapësinor të Forcave Hapësinore të SHBA-së vëzhgoi satelitin pranë një objekti tjetër, një motor rakete të dështuar. Nuk është e pazakontë që motorët e raketave të përfundojnë në orbitën e varrezave pasi të kenë depozituar një satelit në orbitë gjeostacionare. Prandaj, dukej se nuk kishte asgjë të veçantë, edhe nëse Kina nuk e konfirmonte operacionin. Por tani, pikërisht aftësia për të lëvizur nga një orbitë në tjetrën me lehtësi ekstreme, duke iu afruar objekteve të ndryshme, ka bërë të mendohet se Kina mund të përdorë SJ-21 për të ndërhyrë në satelitët operacionalë të vendeve të tjera.

Instituti i Hapësirës Ajrore të Kinës i Forcave Ajrore të SHBA-së është një organ që shqyrton aktivitetet e Kinës në hapësirë. Instituti publikoi një raport në dhjetor 2021 duke u fokusuar në SJ-21. Aty lexohet se si sateliti mund të kryejë një sërë operacionesh për të hequr orbitën e satelitëve të vdekur, por gjithashtu thotë se “aktivitetet e satelitit kinez deri më tani nuk janë ekzaminuar plotësisht”, duke e lënë fushën e hapur për disa të dyshuar. Dhe ka më shumë.

Në një artikull mbi Breaking Defense, Jonathan McDowell, një astrofizikan në Qendrën Harvard-Smithsonian për Astrofizikën, vuri në dukje diçka të pazakontë në lidhje me operacionet e SJ-21. McDowell tha se orbita e satelitit “është shumë eliptike, me një lartësi që varion nga 36,076 km në 38,886 km”. Nëse orbita e varrezave (ku satelitët mund të qëndrojnë për miliona vjet pa dëmtuar askënd) është rreth 300 km mbi orbitën gjeostacionare, pse JS-21 e ka zhvendosur “pasagjerin” e tij në një orbitë eliptike që e çoi shumë përtej zonës së varrezave?

ExoAnalytic Solutions raportoi se SJ-21 tani është kthyer në një orbitë gjeosinkrone. A ishte pra një manovër legjitime mbi mbeturinat hapësinore apo një operacion për ndërhyrje të mundshme të ardhshme në satelitë që nuk i pëlqejnë Kinës? Pse nuk u tha? Mungesa e një deklarate zyrtare nga qeveria kineze lë vend për shumë pyetje pa përgjigje. FCS

Edel Strazimiri / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.