Përparojnë bisedimet e paqes midis Rusisë dhe Ukrainës – Lavrov sugjeron ‘shpresën’ për një ‘kompromis’

Zyrtarët nga Rusia dhe Ukraina shprehën optimizëm të kujdesshëm pasi bisedimet e paqes po përparonin drejt përfundimit të luftimeve pothuajse trejavore në të gjithë Ukrainën.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky tha në një fjalim video gjatë natës të martën se negociatat me Moskën po shkonin në një drejtim “më realist” dhe Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov tha të mërkurën se ka “shpresa për arritjen e një kompromisi”.

Megjithatë, të dyja palët theksuan gjithashtu se bisedimet ishin të vështira, me dallime të mbetura mbi atë se si do të dukej neutraliteti ose garancitë e sigurisë për Ukrainën.

Lavrov, duke folur në një intervistë për kanalin televiziv rus RBC, tha se ai po e bazonte vlerësimin e tij në pikëpamjen e negociatorëve rusë. “Ata deklarojnë se negociatat nuk janë të lehta për arsye të dukshme, por megjithatë ka njëfarë shprese për arritjen e një kompromisi”, tha Lavrov.

Ndërkohë, në fjalimin e tij në video, Zelensky tha: “Takimet vazhdojnë dhe jam i informuar se qëndrimet gjatë negociatave tashmë tingëllojnë më realiste… Por duhet ende kohë që vendimet të jenë në interes të Ukrainës”.

“Të gjithë duhet të punojnë … për negociatat me Federatën Ruse,” tha ai, duke shtuar se sytë e botës ishin te Ukraina. “Është e vështirë, por e rëndësishme, pasi çdo luftë përfundon me një marrëveshje.”

Kreu i delegacionit rus, Vladimir Medinsky, tha se Ukraina gjatë bisedimeve ka propozuar një model të ngjashëm me atë të Austrisë ose Suedisë, duke vepruar si një “shtet neutral i çmilitarizuar, por një qeveri me ushtrinë e saj dhe fuqitë detare”.

“Ruajtja dhe zhvillimi i statusit neutral të Ukrainës, çmilitarizimi i Ukrainës po diskutohen një sërë çështjesh që lidhen me madhësinë e ushtrisë ukrainase”, tha Medinsky, sipas shërbimit shtetëror rus të lajmeve RIA Novosti.

Mykhailo Podolyak, një këshilltar i Zelensky, tha se ndërsa ka pasur “fjalë për modelin suedez ose austriak të neutralitetit … Ukraina tani është në një gjendje lufte të drejtpërdrejtë me Federatën Ruse. Prandaj, modeli mund të jetë vetëm ukrainas dhe vetëm në lidhje me garancitë e sigurisë të verifikuara ligjërisht.”

Ukraina ka nevojë për garanci sigurie që do të nënkuptojnë se nënshkruesit e çdo marrëveshjeje do të duhet “të marrin pjesë në mënyrë aktive në anën e Ukrainës” në çdo konflikt të ardhshëm dhe të ofrojnë mbështetje dhe armë, tha ai. Ai gjithashtu bëri një lutje për një zonë ndalim-fluturimi, e cila deri më tani është refuzuar nga NATO.

“Ukraina nuk ka qenë kurrë një shtet militarist që sulmoi apo planifikoi të sulmonte fqinjët e saj”, shtoi ai. “Kjo është arsyeja pse sot Ukraina dëshiron të ketë një grup të fuqishëm aleatesh me garanci të përcaktuara qartë të sigurisë”.

Një ditë më parë, toni nga Moska ishte më pak optimist, me presidentin Vladimir Putin që deklaroi se bisedimet ishin në një bllokim dhe se një përparim ishte larg. Ai i tha një udhëheqësi të Këshillit Evropian të martën se Kievi “nuk po tregonte një angazhim serioz për të gjetur zgjidhje të pranueshme reciprokisht”.

Një pikë kritike për Rusinë ka qenë dëshira e gjatë e Ukrainës për t’u bashkuar me aleancën ushtarake të NATO-s, një nga arsyetimet e përdorura nga Moska për të justifikuar pushtimin e saj.

Që nga aneksimi i Krimesë nga Rusia në vitin 2014, Ukraina e ka bërë një prioritet anëtarësimin në NATO. Megjithatë, të martën, Zelensky sugjeroi një qëndrim më të butë për anëtarësimin në NATO.

“Është e qartë se Ukraina nuk është anëtare e NATO-s. Ne e kuptojmë këtë”, tha Zelensky gjatë një fjalimi drejtuar udhëheqësve të 10 vendeve të Atlantikut të Veriut të udhëhequr nga Britania, një grup i njohur si Forca e Përbashkët Ekspeditare. “Për vite kemi dëgjuar për derën në dukje të hapur, por tashmë kemi dëgjuar që nuk do të hyjmë atje, dhe këto janë të vërteta dhe duhen pranuar.”

Kryeministri britanik Boris Johnson u tha gazetarëve të mërkurën se ai kishte folur me Zelensky, i cili e kuptoi “realitetin e pozicionit” në lidhje me anëtarësimin në aleancë. Johnson tha se Britania ka përjashtuar çdo perspektivë që Ukraina t’i bashkohet grupit 30 anëtarësh “në çdo kohë së shpejti”.

“Të gjithë kanë thënë gjithmonë dhe ne ia kemi bërë të qartë Putinit se nuk ka asnjë mundësi që Ukraina të bashkohet me NATO-n së shpejti”, tha Johnson. “Por vendimi për të ardhmen e Ukrainës duhet të jetë për popullin ukrainas.”

Ndërkohë, ministrat e mbrojtjes të NATO-s u mblodhën në Bruksel të mërkurën për të diskutuar mënyrat për të ndihmuar Ukrainën dhe për të penguar agresionin rus pa u tërhequr në një konflikt më të gjerë. Gjatë dy muajve të fundit, aleanca ka dërguar mijëra trupa shtesë në krahun e saj lindor dhe ka aktivizuar Forcën e Reagimit të NATO-s për herë të parë. Anëtarët e saj kanë dërguar gjithashtu tonelata municione dhe armatime në Ukrainë.

SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.