Katër problemet kryesore me të cilat u përball BE-ja në vitin 2021
‘Turbulenca e Brexit’
Pothuajse dy vjet pasi Britania e Madhe u largua nga BE dhe një vit pas përfundimit të periudhës së tranzicionit, gjërat nuk duken mirë mes Londrës dhe Brukselit.
Viti filloi me burokraci të re për mallra të caktuara që hynin në Irlandën e Veriut nga kontinenti britanik.
Është e gjitha pjesë e Protokollit të Irlandës së Veriut që Londra nënshkroi si pjesë e Brexit.
Ajo e mban Irlandën e Veriut pjesë e MB-së në tregun e përbashkët të mallrave të Bashkimit Evropian. Brukseli kërkon kontroll rregullator mbi atë që hyn në tregun e vetëm, kështu që protokolli parashikonte kontrolle të vendosura për mallrat që mbërrinin në Irlandën e Veriut nga kontinenti britanik.
Pra, për të shmangur një kufi midis Irlandës së Veriut dhe Republikës së Irlandës, Brexit krijoi një kufi de-fakto në Detin Irlandez.
Londra, pavarësisht nënshkrimit të marrëveshjes, pretendon se protokolli i ka ngarkuar bizneset me dokumente shtesë.
Mbretëria e Bashkuar dëshiron të rinegociojë protokollin, diçka që Brukseli e ka hedhur poshtë.
Marrëdhëniet me Kinën përkeqësohen
Evropa është shumë e varur nga fuqia prodhuese e Kinës, por çështjet e të drejtave të njeriut e kanë përkeqësuar marrëdhënien.
Në mars, BE vendosi sanksione ndaj zyrtarëve kinezë duke përmendur shkeljet e dyshuara të të drejtave të njeriut kundër ujgurëve në rajonin Xinjiang të Kinës. Hakmarrja ishte e shpejtë: Kina futi në listën e zezë 10 individë, përfshirë eurodeputetë, për vendimin e BE-së.
Deri në nëntor, BE kishte shpallur një plan shpenzimi prej 300 miliardë eurosh për të ndihmuar në ndërtimin e infrastrukturës në Azi, Afrikë dhe Amerikën Latine. Synimi është të kundërshtojë skemën e investimeve jashtë shtetit të Pekinit, nismën “Belt and Road”.
Por ky nuk ishte burimi i vetëm i tensionit. Duke e mbyllur vitin në një nivel të ulët, Lituania bëri thirrje për një bojkot diplomatik të Lojërave Olimpike Dimërore 2022 në Pekin.
Përplasje BE-Hungari për të drejtat LGBT
Hungaria përsëri u përplas me BE-në për të drejtat LGBT. Deputetët miratuan një ligj në qershor që ndalon përdorimin e përmbajtjes LGBT në shkolla. Qëllimi i ligjit ishte luftimi i pedofilisë dhe mbrojtja e fëmijëve, pretendoi qeveria e kryeministrit Viktor Orban.
Polemika ishte një temë në një samit të BE-së në qershor dhe liderët evropianë nënshkruan një letër ku deklaronin mbështetjen e tyre për komunitetin LGBT.
Orban nuk e tërhoqi legjislacionin. Në vend të kësaj, tha ai, Hungaria do të zhvillojë një referendum për këtë çështje në mënyrë që hungarezët të mund të vendosin vetë.
Rreshti i Polonisë
Së bashku me Hungarinë, Polonia është vendi tjetër i BE-së në kundërshtim me Brukselin.
Brukseli dhe Varshava janë të ndarë për vlerat demokratike të vendit, pavarësinë e gjyqësorit dhe çështjet LGBT.
Marrëdhënia e tyre u përkeqësua në tetor kur gjykata kushtetuese e Polonisë vendosi se legjislacioni i BE-së në disa raste nuk kishte epërsi ndaj ligjit polak.
“Ky vendim vë në pikëpyetje themelet e Bashkimit Evropian”, tha presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen.
Kryeministri i Polonisë, Mateusz Morawiecki, u kundërpërgjigj. Ai tha se gjykata kushtetuese “jo vetëm që përmbush të gjitha kriteret e pavarësisë, por është një gjykatë kushtetuese që ruan kushtetutën dhe siguron që ajo të mbetet ligji më i lartë i Republikës së Polonisë”.
SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.